Aardpeersoep met salie

aardpeersoep

Dit jaar heb ik voor het eerst aardperen uit eigen moestuin. Ik had vorige winter een pond biologische aardperen gekocht en had niet alle aardperen gelijk nodig. Na een week waren de overgebleven drie aardperen zacht geworden in de koelkast. Ik heb ze toen in een potje met aarde gestopt in de hoop dat ze zouden ontspruiten en ik ze een paar maanden daarna in de moestuin kon planten. Dat is gelukt! Het zijn enorme planten geworden en ze hebben prachtige paarse knolletjes onder de grond gevormd.

Tijd om eens enkele recepten met aardpeer te posten. Dit is het eerste recept: aardpeersoep met prei. Er is ook nog een aardappeltje ingegaan voor wat binding. De combinatie met salie heb ik afgekeken van Jeroen Meus. Hij had een aardperensoep met salie en kaas gemaakt. Gelukkig heeft mijn salieplant de kou overleefd en kan ik het nog steeds vers plukken. Kijk voor meer toepassingen van salie eens bij het blog over saliekoekjes met gember.

Aardpeersoep met salie

500 gram aardperen
1 aardappel
1 prei of 1 ui
1 liter groentebouillon
7 blaadjes verse salie of snuf gedroogde salie
evt. twee eetlepels kookroom
peper

Schil en snij de aardperen, aardappel in stukjes en prei in ringen. Kook deze in de groentebouillon tot ze zacht zijn. Pureer de soep met een staafmixer. Voeg de fijn gesneden salie en peper toe. Laat nog even doorkoken en voeg op het laatst eventueel nog wat room toe.

Bewaren

Pasta met gemarineerde garnalen en rode ui

pasta met gemarineerde garnalen

Elke dinsdag en vrijdagmiddag staat er viskar op het marktplein in het dorp. Het dorp telt maar iets meer dan 4000 inwoners. Toch is het vrijwel altijd druk bij de kar. Dat is een goed teken en ze verkopen inderdaad prima vis. Meestal bedenk ik van tevoren wat voor soort vis ik ga kopen. Als ik dat niet doe, dan is de kans groot dat ik met de roerbakmix thuis kom. Deze mix van garnalen, witvis en zalm is gemarineerd en perfect voor een snelle pastasaus. Eergisteren had ik zin in een pastasaus met alleen garnalen. Je kan dan natuurlijk gewoon (Noorse) garnalen door de saus doen maar ik had zin in Mediterraans gemarineerde garnalen in een witte wijn-roomsaus.

Het was even alsof we aan een tafeltje op een Italiaans terras zaten te eten. De hele dag had de zon al geschenen en achter de ramen zou je al kunnen denken dat de lente in aantocht is. Het bordje pasta versterkte dat gevoel. Helaas is het weer ondertussen omgeslagen en daarnet sneeuwde het zelfs een beetje. Prima weer overigens voor de geplande boerenkoolstamppot met rookworst. Voor een vakantiegevoel op een bordje maak je deze:

Pasta met gemarineerde garnalen en rode ui

200 gram gepelde Noorse garnalen
2 el olijfolie
1 teentje geperste knoflook
scheut citroensap
Italiaanse/Mediterraanse/Provenciaalse kruiden
1 rode ui
2 tomaten, zonder pitjes en vocht
200 ml visbouillon
100 ml koks (kook)room
50 ml witte wijn
zout, peper
verse peterselie
bakolie

evt geschaafde Parmezaanse kaas

Maak een marinade van de olijfolie, citroensap, knoflook en kruidenmix en schep dit door de garnalen. Laat de garnalen een half uurtje marineren. Bak de garnalen kort aan in de olijfolie en haal ze uit de pan. Bak in de pan verder de gesnipperde rode ui en voeg hier de bouillon, room en witte wijn aan toe. Laat een kwartiertje zacht inkoken en voeg dan de stukjes tomaat, zout en peper naar smaak toe. Proef nog even de saus en voeg eventueel nog wat Italiaanse kruiden toe. Verwarm de garnalen nog een paar (ca. 5) minuten mee.  Meng door de pasta. Lekker met nog wat geschaafde Parmezaanse kaas en veel verse peterselie.

Met whiskey geglaceerde zalm

whiskey zalm

Van tevoren kan je al bedenken dat whiskey en wilde zalm goed bij elkaar smaken en ik kan het inmiddels ook bevestigen. Doordat er naast whiskey ook wat suiker door de marinade gaat krijgt de zalm een mooi glanzend laagje in de oven. Het wordt overigens geen zoet laagje want er wordt ook nog wat limoensap en Japanse sojasaus toegevoegd. Hierdoor blijft de marinade qua smaak in balans en proef je na de bereiding vooral de whiskey goed terug. De whiskey is te vervangen door bourbon.

Verder gaat er in de marinade ook nog wat gember. Momenteel ben ik bezig om gember zelf te kweken. Ik had een halve verse gemberwortel liggen die opeens groene sprieten begon te vormen. Ik heb toen de gemberwortel in een glaasje water gehangen en daarna in een bloempotje met aarde gestopt. Dit is tijdelijk want gember groeit horizontaal. De gember gaat straks de kas van de moestuin in en ik hoop dan dat het daar warm genoeg zal zijn om verder te groeien. Het is in ieder geval leuk project en hopelijk kan ik dan een keer met zelfgekweekte gember deze zalm maken:  

Met whiskey geglaceerde zalm

4 personen

2 el basterdsuiker
2 el whiskey
1  el sojasaus (Japanse)
1 tl vers geraspte gember of snufje gemberpoeder
1 tl limoensap
1 teentje knoflook, geperst
zout, peper

4 wilde zalmfilets 

optioneel: in ringetjes gesneden lente-ui, verse peterselie

Verwarm de oven voor op 180 C. Vermeng de suiker, whiskey, sojasaus, gember, limoensap en knoflook met elkaar. Leg de zalmfilets in een schaal en schenk hier het mengsel over. Draai de filet ook even om zodat alle kanten met het mengsel bedekt is. Laat een kwartiertje staan. Vet een ovenschaal in en leg hier de gemarineerde zalm in. Schenk de achtergebleven marinade erover en zet in de oven. Dunne filets (zo’n 1 1/2 cm dik) zijn in 10 minuten gaar, wat dikkere in circa 15 minuten: check af en toe even door er op te drukken: wijkt het vlees uiteen dan is het gaar. Overigens mag verse! zalm een beetje rosé van binnen blijven. 

Hachee van haas

Hazen en ganzen worden hier in de omgeving veelal als schadeveroorzakend wild bejaagd. Ganzenvlees is lekker behalve als de gans veel vlieguren heeft gemaakt. Gerookt en in dunne plakjes gesneden is ganzenborst net zo smakelijk als gerookte eendenborstfilet. Haas gaat gedeeltelijk in de stoofpot. Je wilt hier af en toe ook eens iets anders dan de klassieke hazenpeper mee maken, daarom heb ik deze keer een keer hachee van hazenbout uitgeprobeerd. Het is zeer goed bevallen.

Hachee is een gerecht van stukjes suddervlees met veel ui en iets zuurs (wijn of azijn bijvoorbeeld). Hoort er verder nog ontbijtkoek, bier, suiker, tomatenpuree etcetera in? Volgens sommige wel maar ik hou het lekker basic en zoals ik hachee ken: veel ui, boterham met mosterd voor de binding en een scheutje azijn om het vlees nog malser te maken plus kruiden. En dan lekker stoven, heel lang totdat het vlees uit elkaar begint te vallen en de saus gaat binden en glanzen.

Lekker met aardappel-koolraappuree. Een kwart van de puree is hierbij van koolraap. Kook hiervoor de in blokken gesneden aardappel en koolraap in een kwartier gaar, pureer het geheel en maak het op smaak met een beetje mosterd, room, zout en peper.

Hachee van hazenbout

8 ons hazenbout (de voor- en achterbouten van 1 haas)
4 grote uien
1 sneetje brood
mosterd
zout/peper
4 dl groente of kruidenbouillon
scheut azijn
2 laurierbladen
6 kruidnagelen
olie of boter om in te bakken

Ontbeen en snij de hazenbout in dobbelstenen of stoof eerst de hazenbouten tot het vlees van het bot afvalt en doe dit daarna. Bestrooi met zout en peper. Bak de dobbelstenen of bouten eerst bruin in een pan. Neem het vlees uit de pan en doe het in de electrische slowcooker of stoofpan. Bak in de resterende bakboter onder voortdurend roeren 4 grote grof gesnipperde uien lichtbruin. Doe deze ook in de electrische slowcooker of stoofpan. Bestrijk de ontkorste sneetjes brood met mosterd. Snij het in blokjes en voeg dit bij vlees en uien. Schep alles om en voeg dan de bouillon en azijn toe. Leg er de laurierbladen bij, elk bestoken met 3 kruidnagelen. Wacht tot alles aan de kook is gekomen. Deksel op de slowcooker, hoogste stand (90C) in ca. 5 uur gaar en in de stoofpan (met deksel) op sudderstand in ca. 3 uur. Verwijder de laurierbladen met kruidnagelen. Snij – indien nog niet gedaan- het ontbeende vlees in dobbelstenen en verwarm nog even door.

Grootmoeders honingmuffins

honing muffins

Ik heb drie potten en twee knijpflessen honing in de kast staan: 1 pot echte Zeeuwse bloemenhoning (voor gasten gekocht), 1 pot van de imker van mijn moestuincomplex (waar de bijtjes dus ook van mijn courgettebloemen hebben gesnoept), 1 pot van schoonfamilie die een stukje bos hebben waar een imker bijen op mag houden, 1 tube culinaire honing met tijm en 1 tube crèmehoning (beide gekregen om uit te proberen). Aangezien ik en de meeste familieleden geen honing op het brood eten, zoek je naar lekkere andere toepassingen. Er gaat wel eens een lepeltje in dressings en marinades, ook gaan er enkele lepels door de zelfgemaakte cruesli.

Deze grootmoeders honingmuffins hebben een fantastische honingssmaak en zijn heel simpel te maken. Het is niet mijn oma’s recept maar het recept van een grootmoeder van een mevrouw uit Wisconsin. Het recept was uitgeschreven met cups als maatvoering. Ik heb dit met behulp van omrekentabellen omgezet naar grammen en milliliters. Omdat ik niet zo’n ervaren bakker ben, hoop ik altijd maar dat het deeg de goede dikte heeft voordat ik het in de vormpjes giet. Dit deeg leek mij een beetje te dun maar heb gewoon maar afgewacht wat het resultaat zou zijn na het bakken. Het zijn lekker luchtige muffins geworden die de volgende dag ook nog smeuïg waren.

Dit recept is heel basic. Je kan nog een snufje kaneel, koekkruiden, vanille of andere toevoegingen overwegen om het nog lekkerder te maken. Het is echter niet nodig:

Honingmuffins

265 gram bloem
90 gram suiker
3 tl bakpoeder
1/2 tl zout
1 ei
240 ml melk
60 ml olie
60 ml honing

Vermeng de droge ingrediënten bloem, suiker, bakpoeder en zout in een kom. Vermeng in een andere kom het ei, melk, olie en honing en spatel dit door de droge ingrediënten. Als het te klonterig is, ga er dan nog even snel met een staafmixer door, niet te lang. Verdeel het mengsel over de vormpjes: vul ze driekwart. Bak in een oven van 180 C, in 20 minuten gaar en bruin. Check met een prikker of het deeg gaar is: de prikker moet schoon uit de muffins komen.

Uienbroodjes met kurkuma

Kurkuma oftwel geelwortel geeft deze broodjes een mooi zachtgele kleur en een bijzondere smaak mee. Vooral voor de geneeskrachtige kant van kurkuma is er de laatste tijd veel aandacht. Het woord superfood valt regelmatig in artikelen over deze specerij. Het zou het immuunsysteem versterken, ontstekingsremmend zijn en kanker voorkomen. Kurkuma vormt een vast onderdeel van kerrie en is natuurlijk gewoon ook een lekker ingrediënt. Ik vind het zelf een beetje nootachtig smaken.

Naast kurkuma is ui een belangrijke smaakmaker van deze melkbroodjes. De gebruikte uitjes zijn mijn laatste allerkleinste uien uit eigen tuin. Sommige van deze uitjes beginnen uitlopers te krijgen dus die moet ik binnenkort gaan verwijderen uit de kist. De uitjes zijn vanwege hun kleine formaat (zo groot als een sjalotje) zeer geschikt voor dit soort recepten omdat ze mooi fijn te snijden zijn.

Ik vond de broodjes zeer geslaagd. Wij hebben ze (warm) gegeten als avondmaal met ham en kaas en nog een frisse salade er naast. Ze lijken me ook heel geschikt als hamburgerbroodjes, echt iets bijzonders:

Uienbroodjes met kurkuma

300 gram bloem
1 theelepel gedroogde gist
1 theelepel zout
1 el olie
1 eetlepel honing
1 ei
70 ml melk, of voldoende om samen met het ei 120 ml te vormen
50 ml water
1 theelepel kurkuma
3 kleine uitjes/sjalotten of 1 grote ui

Ik heb zelf het deeg gemaakt met het deegprogramma van de broodbakmachine maar het kan natuurlijk ook met de hand. Doe eerst de gist in de kom, dan de bloem en de rest van de ingrediënten, behalve de ui. Kneed 10 minuten goed door tot een elastisch deeg en laat het afgedekt met een vochtige theedoek een uur rijzen. Snij 2 kleine uitjes ragfijn (of driekwart van een grote ui) en kneed dit door het deeg. Vorm hier acht bolletjes van en verdeel deze over een bakplaat en bedek met vochtige doek. Laat nog drie kwartier de bolletjes rijzen. Verdeel eventueel nog wat ui over de bovenkant en bak de bolletjes in ca. 20 minuten op 180 C.

Bronnen: Handleiding broodbakmachine en www.37cooks.com

Stoofvlees met vadouvan

vadouvan stoofvlees

Enkele jaren geleden verwachtte men al dat de kruidenmix “vadouvan” een trend zou worden binnen de culinaire wereld. Het heeft toch nog even geduurd, maar nu lijkt het daadwerkelijk door te breken. Ik heb pas vadouvan-gelei en vadouvan-mayonaise op een menukaart zien staan. Vadouvan is een Indiase kruidenmix en bevat meestal komijn, fenegriek, mosterdzaad, kerrieblad, kurkuma en knoflook. Per regio en per familie kan de samenstelling van vadouvan verschillen.

Ik heb de vadouvan in een runderstoofpot verwerkt. Het ingevroren pakketje stoofvlees van Herefordrund had ik ’s ochtends pas uit de diepvries gehaald. Als je dat in de koelkast laat ontdooien duurt het een dag voordat het te snijden is, buiten de koelkast ook nog zo’n 6 uur. Ik heb ontdekt dat het ontdooien van vlees het snelst gaat in een bak met koud water. Het schijnt zelfs te prefereren te zijn boven het ontdooien in de koelkast omdat bij het ontdooien in de koelkast het vlees onderhevig is aan temperatuurschommelingen. Binnen drie uur kan je met de koud watermethode het vlees gaan bereiden en dan heb je ’s avonds nog:

Stoofvlees met vadouvan

800 gram magere runderstooflappen/sucadelappen
1 grote ui
2 eetlepels tomatenpuree
6 theelepels vadouvan (merk Verstegen, ander merk kan ander resultaat geven, zie hieronder)
1 rode peper
1 dl water
zout
olie of boter

Optioneel: erwtjes, sperziebonen

Snij de runderlappen in dobbelstenen, en bestrooi met 4 theelepels vadouvan en zout. Braad dit (in twee delen) in de koekenpan aan in de hete olie of boter. Doe het dan in een stoofpan of in de electrische slowcooker. Bak in het braadvet op het laatst nog de gesnipperde ui en rode peper aan, voeg 1 dl water en tomatenpuree toe en 2 theelepel vadouvan plus zout naar smaak. Het kan zijn dat je bij een ander merk kruidenmix Vadouvan iets andere dosering moet aanhouden, dit is even uitzoeken en niet teveel ineens toevoegen en af en toe even proeven. Giet dit in de stoofpan of slowcooker. Stoofpan: ca. 3 uur op sudderstand en electrische slowcooker 5 uur op 90 C. Optioneel kan nog in het laatste uur erwtjes of sperziebonen worden toegevoegd. Lekker met rijst of naanbrood en met een komkommer-yoghurtsalade ernaast.

Snelle bereiding in de Crockpot Express: Neem de deksel van de pan en kies voor de functie Brown/saute en bak dan de in dobbelstenen gesneden blokjes stoofvlees in wat olie. Indien ze beginnen te bruinen, voeg dan ui, rode peper, vadouvan (eerst 4 tl, later eventueel bijkruiden), zout en op het laatst de tomatenpuree bij het geheel. Bak dit nog even door en voeg dan 3 deciliter water toe. Druk op Stop en doe de deksel op de pan en draai naar het slotje toe. Doe het ventiel dicht en druk Meat/stew aan. Verhoog de tijd naar een uur. Laat na dit uur dan de stoofpot nog tien minuten staan. Open het ventiel voorzichtig (met ovenhandschoen). Kijk  en proef of het vocht lekker is en licht gebonden. Laat anders nog even doorkoken op Brown/saute of voeg nog wat kruiden toe naar wens.

  • Vocht is afhankelijk van kookmanier: slowcooker 1 dl, stoofpan en Crockpot Express 3 dl.

Bewaren

Bewaren

Gehaktballetjes in spinazieroomsaus

gehaktballen spinazie room

Zo halverwege januari schijnt men het meest last van depressieve gevoelens te hebben. De goede voornemens zijn dan (weer) niet gelukt en er ligt nog een periode van natte en koude dagen voor de boeg. Mijn eigen goede voornemen, nog minder bewerkt voedsel eten, houd ik nog steeds vol. Ik heb de aanbieding kant en klare muesli weerstaan en zelf muesli gemaakt van havervlokken, honing en noten. Brood bak ik het liefst zelf en van het brood in de supermarkt lees ik even het etiket of er niet teveel toevoegingen in zitten. Ook let ik weer wat meer op genoeg verse groente tijdens het avondeten.

Deze spinazieroomsaus is gemaakt met verse spinazie en dat is veel smaakvoller dan de diepvriesspinazie of spinazie uit een potje. Het wordt nog lekkerder met goede kwaliteit ui uit de regio en met uit Frankrijk meegebrachte roze knoflook, de zgn. Rose de Lautrec. De gehaktballetjes heb ik dit keer in de electrische slowcooker gaar laten sudderen, na ze even in de pan te hebben aangebakken. Het voordeel is dat je dan niet de hele tijd hoeft op te letten of de gehaktballen uitdrogen in de pan. Wij hebben de balletjes gegeten met brood en een salade erbij. Het lijkt mij ook lekker met pasta.

Gehaktballetjes in spinazieroomsaus

500 gram half om half gehakt
1 tl quatre epices (of favoriete gehaktkruidenmix volgens aanwijzing)
1/2 tl zout*
1 ei
paneermeel
1 dl groentebouillon
1 laurierblaadje
300 gram verse spinazie
125 ml slagroom
1 flinke teen knoflook, in schijfjes
1 ui, gesnipperd
gedroogde mediterraanse kruiden/basilicum
snufje zout
olie of boter

Vermeng het gehakt met losgeklopt ei, de kruidenmix en zout. Voeg paneermeel toe zodat het een stevig gehaktdeeg wordt. Vorm hier balletjes van ten grootte van een golfballetje en braad ze in hete olie rondom bruin in de pan. Voeg een deciliter bouillon toe en een laurierblaadje en zet dan het vuur lager. Laat ze nog een kwartiertje doorbakken met de deksel op de pan. Indien je een electrische slowcooker hebt: laat ze anderhalf uur garen op 90 C.  Fruit in een kookpan de ui aan in olie en daarna de knoflook. Voeg de spinazie toe en schep alles goed om totdat de spinazie is geslonken. Doe er dan de room bij en laat alles goed doorwarmen. Maak het geheel op smaak met wat gedroogde Mediterraanse kruiden en zout. Maak vervolgens de saus (niet te) fijn met een staafmixer. Voeg hier de balletjes aan toe of andersom (dan heb je wel de jus erbij).

* sommige gehaktkruidenmixen bevatten zout, dus eerst checken of zout nog nodig is.

Ethiopische lamsvlees

ethiopie lam

Ik vind het een grappig gegeven hoe je met Zeeuws lamsvlees, uien uit de moestuin en lokale scharreleitjes iets zo exotisch als deze Ethiopische lamsstoofpot maakt. Dat komt natuurlijk door de gebruikte kruiden. Ik heb de hieronder gebruikte specerijenmix “berbere” in een vorig blog beschreven. In deze mix gaat onder andere kardemom, piment, gember en kurkuma. In principe zou je voor een lekkere stoofpot al kunnen volstaan met vlees, uien, wat groente en de berbere-mix. De onderstaande stoofpot bevat daarnaast ook nog rode wijn en knoflook als smaakmakers.

Het is een bijzonder gerecht. Je kan overigens het lamsvlees vervangen door kip (doro) of door courgette (sik sik). Het is niet altijd eenvoudig om aan goed lamsvlees te komen. Toen ik nog in Nijmegen woonde, kocht ik het bij de HANOS. Hier in Zeeland haal ik het bij de Schaapskooi te Heinkenszand (zak van Zuid-Beveland). Zij verkopen ook heerlijk schapenijs en biologische schapenkaas. Bezoek vooral in het voorjaar eens deze schaapboerderij want het ligt midden in het gebied van de Zuid-Bevelandse bloemendijken. Op deze bloemendijken groeien verschillende bijzondere en zeldzame bloemen en planten.

Ethiopische lamsvlees (sega wat)

5 ons lamsvlees, in blokjes
2 uien
2 knoflooktenen
1 el geraspte verse gember
1 zoete (punt)paprika
2 tl berbere (kruidenmix)
150 ml water of bouillon
50 ml rode wijn
1 tl cayennepeper
zwarte peper
4 hardgekookte eieren
citroensap
zout
olie of boter

Besprenkel het vlees met citroensap en zout. Laat 30 minuten rusten. Pureer de ui, knoflook en gember in een blender of met staafmixer. Voeg eventueel wat water toe om het beter te kunnen pureren. Verhit boter of olie en bak hier de paprika in en voeg na enkele minuten de berbere toe. Bak nog 3 minuten en voeg lamsvlees toe. Bak aan alle kanten bruin en voeg dan dan ui-knoflook-puree toe. Bak tot het rauwe aroma is verdwenen, zo’n 5 minuten. Giet dan de wijn en bouillon in de pan en voeg cayennepeper, zout en peper naar smaak toe. Laat het geheel sudderen totdat het lamsvlees lekker zacht is en verwarm op het laatst nog even de hardgekookte eieren mee. Eet met platbrood (van bloem of van teff) of met rijst.

Kruidenmix uit Ethiopië : berbere

kruiden ethiopie

Met Kerst kreeg ik een Ethiopisch kookboek cadeau. Dit was mijn eerste kennismaking met de Ethiopische eetcultuur. In het boek staat aangegeven dat het voedsel in Ethiopië bestaat uit pittige groente en linzenstoofpotten en uit langzaam gegaard vlees. De gebruikte specerijen zijn onder andere fenegriekzaad, mosterdpoeder, karweipoeder, kardemom, piment, komijn, paprikapoeder cayenne, kurkuma en gember. Er wordt vaak (plat) brood van teff bij de maaltijd gegeten.

De onderstaande specerijenmix komt in veel stoofrecepten voor en heet “berbere”. Het is aan te raden om gelijk een flinke hoeveelheid te maken want na de eerste keer wil je dit meer gaan gebruiken. Ik heb ondertussen al een stoofpot met kip (doro wat) en een lamsstoverij (sega wat) gemaakt waar deze mix in ging. Met twee theelepels berbere maak je een gewone stoofpot al lekker kruidig. Hou je niet zo van pittig, verminder dan de hoeveelheid rode pepervlokken of cayennepoeder. Binnenkort komt het recept voor de lamsstoverij online.

Berbere

1 tl gemalen komijnzaad*
1/2** tl rode pepervlokken
1/2 tl gemalen kardemom
1/2 tl fenegriekpoeder
1/2 tl gemalen peper
mespuntje gemalen kruidnagel
1 tl paprikapoeder
1 tl zout
1/2 tl kurkuma
1 tl cayennepoeder
1/ tl all spice/piment

Meng alles en bewaar in een potje. Twee (volle) theelepels is genoeg om een vlees- of groentegerecht mee op smaak te brengen.

* In het kookboek wordt de hoeveelheid in hele zaden aangegeven. Ik heb dat omgerekend naar gemalen aangezien dat doorgaans in de kruidenkast staat.

** 1/2 = halve, niet 1 a 2

Bron: Ethiopian cookbook van Planet cookbooks